قدس آنلاین- خانواده کوچک‌ترین نهاد اجتماعی است که نقش بالنده و اساسی در تکوین جامعه دارد و زمینه ساختارهای هویتی و عاطفی جامعه فردا را مهیا می‌کند. خانواده با التزام عملی به اصول اعتقادی خویش زمینه ساز جامعه کلان فرداست که باید روابط اجتماعی، عاطفی، سیاسی ـ فرهنگی آن در جهت ارزش‌های بایسته نظام قرار گیرد. اما براساس باورهای اسلامی، خانواده مهدوی، خانواده‌ای است که با درک حضور ولی خدا در متن زندگی سعی دارد رفتار خویش را با رضایت ولی خدا انطباق داده و خود را در مسیر اهداف آن یار غایب از نظر به شکوفایی برساند تا نه تنها در برابر اهریمنان انس و جن مقاوم باشد، بلکه آن‌ها را نیز در مسیر حق راهبری کند. باید اعضای خانواده با امام زمان(عج) آشنا شوند و این آشنایی نه در حد اطلاعاتی از شناسنامه و اسم و رسم آن عزیز ـ که این خوب است ـ اما کافی نیست که باید باور کنند او اولاً زنده است، ثانیاً «حاضر» است و «غیبت» او نه به منزله «عدم حضور» که به معنای «عدم ظهور» است. او ظاهر نیست، اما حاضر است.
حجت الاسلام دکتر محمدرضا نصوری عضو هیئت علمی مرکز تخصصی مهدویت در گفت‌وگوی پیش رو شاخصه‌های خانواده مهدوی را عنوان کرده و رموز مهدوی شدن خانواده را درمیان گذاشته است.
وی با بیان اینکه مهدوی شدن خانواده‌ها در سطوح گوناگون اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جامعه تأثیرگذار است، می‌گوید: از آنجا که تحقق حکومت مهدوی یکی از آرمان‌های شیعه به شمار می‌رود، تشکیل حکومت مهدوی نیازمند تأمین زیرساخت‌های مناسب فردی و اجتماعی است تا مسئله ظهور به بهترین نحو ممکن محقق شود. خانواده تأثیرگذارترین نهاد جامعه به شمار می‌رود، بنابراین نقش مهمی در تحقق آرمان‌های جامعه مهدوی دارد. اینکه چه عواملی می‌تواند به مهدوی شدن خانواده‌ای منجر شود، نیازمند بررسی‌های موشکافانه است، زیرا مهدوی کردن خانواده‌ها می‌تواند تغییرات گسترده‌ای در سطح اجتماعی؛ فرهنگی ومعنوی جامعه ایجاد کند.
*مهندسی رفتار خانواده
این پژوهشگر مهدویت با بیان اینکه حرکت در راه معصومین(ع) به مهندسی رفتار خانواده منجر می‌شود، خاطرنشان می‌کند: روابط اعضای خانواده مهدوی براساس اندیشه دینی و ولایت محوری تنظیم می‌شود و اگر بتوانیم نگاه اعضای خانواده را به محور ولایت، تعهد و تعلق خاطر به امامت و ولایتمداری سوق دهیم و موضوع ولایت وامامت را به تمامی شئون زندگی خود تسری دهیم، آن زمان است که می‌توانیم تمامی ابعاد زندگی انسانی و شکوه، عظمت انسانی و معرفتی را در لحظه لحظه زندگی جاری و ساری کنیم تا با توسل به پرتوی نور امامت و ولایت زندگی مطلوبی را برای خود وخانواده رقم بزنیم.
وی می‌افزاید: بی شک گسترش نگاه ناب توحیدی و اندیشه دینی و فراگیری آموزه‌های ائمه اطهار(ع) می‌تواند به مهندسی رفتار خانواده و حرکت دادن آن‌ها به مسیر تعالی وسعادت دنیوی و اخروی منجر شود.
حجت الاسلام نصوری، شاخصه‌های خانواده مهدوی را این گونه عنوان می‌کند و اظهار می‌دارد: خانواده مهدوی، خانواده‌ای توحیدی است، یعنی حساسیت خاصی به انجام فرایض دینی دارد، این خانواده برای به جا آوردن نماز، تلاوت قرآن، سحرخیزی، کمک به همنوع، ایثار، از خود گذشتگی و توجه به همه ضرورت‌های زندگی فردی و اجتماعی مقید است که باید از منیت به دور باشد، بی شک ترویج چنین رفتارهایی در نهاد خانواده به افزایش شادابی و معنویت در خانواده مهدوی منجر می‌شود.
وی می‌افزاید: شاخصه سوم خانواده مهدوی، تلاش برای گسترش عدالت در جامعه است. در این خانواده افراد تلاش می‌کنند براساس ضوابط دینی، عدالت، تقوا و حسن خلق رفتار کنند، زیرا نهادینه شدن عدالت، زمینه ساز ایجاد تقوا در جامعه و نهادینه شدن فرهنگ مهدوی است. تقوا یعنی پرهیز از گناه، بنابراین زمانی زندگی زیبا می‌شود که حسن خلق درآن رواج داشته باشد و خانواده مهدوی با دوری از بدزبانی و بدخلقی و پرهیز از سوءظن نسبت به دیگران در ابتدا خود و سایر اعضای جامعه را به تحقق زندگی مهدوی فرا بخوانند.
*سرباز امام بودن
دکتر نصوری به اطاعت ازامام که یکی از ویژگی‌های مهم مهدوی بودن است اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: ویژگی چهارمی که در خانواده مهدوی نمود دارد تلاش برای مطیع و عاشق امام بودن است. اعضای خانواده مهدوی هر کدام خود را سرباز امام می‌دانند، بنابراین برای سربازپروری هر چه مطلوب‌تر تلاش می‌کنند. خانواده مهدوی به این مهم آگاه است که دوران غیبت، دوران تمرین اطاعت از امام و خداست وعشق به امام یعنی اطاعت از امام به تمامی شئون زندگی تسری یابد. بدیهی است، کسی می‌تواند عاشق و سرباز امام زمان(عج) باشد که در همه مراحل و وظایف زندگی نسبت به امام خود اظهار ارادت کند و با تمام وجود برای بودن در مسیر امام و در کنار ایشان گام بردارد. پس حتی در اطاعت از امام باید نگاه الهی و عشقی وصف ناپذیر حاکم باشد، در چنین حالتی است که فرزندان و نسلی منتظر تربیت خواهد شد.
*بصیرت افزایی راهکار مهدوی شدن خانواده
این استاد حوزه می‌افزاید: خانواده مهدوی همواره در حال تلاش برای افزایش معرفت است؛ معرفتی با محوریت فعالیت در راه رسیدن به قرب امام عصر(عج). در چنین وضعیتی خانواده‌ها نه تنها به لحاظ اخلاقی و رفتاری، بلکه به لحاظ تغذیه، اسباب و لوازم مورد نیاز خانواده و حتی مسافرت نگاه معرفتی وامام محوری را لحاظ می‌کنند. دراین فضا، خانواده‌ها در هر خرید و هر حرکتی مبنا را براساس رضایت امام در نظر می‌گیرند، یعنی اگر آن وسیله، مسافرت و حتی تغذیه در راستای انجام عبادت بهتر، توجه به آفریده‌های خداوند؛ احترام به طبیعت و در نهایت فراهم کردن مسیر برای رضایت امام باشد، آن زمان خانواده مهدوی شکل می‌گیرد.
وی تلاش برای افزایش طهارت و پاکی ظاهر و باطن را از ویژگی‌های خانواده مهدوی می‌داند و تصریح می‌کند: در چنین خانواده‌ای هیچ گاه زندگی رنگ گناه به خود نمی‌گیرد و زندگی با معصیت آلوده نمی‌شود. اعضای خانواده در تمامی رفتارها و اندیشه‌های خود طاهرانه عمل می‌کنند و با تلاش و پشتکار، نه تنها یأس و ناامیدی را وارد زندگی نمی‌کنند، بلکه با نگاه توحیدی در پی انجام اعمال و رفتارهایی هستند که در نهایت به رضایت امام عصر(عج) و محقق کردن رفتارهای مهدوی در خانواده خود منجر می‌شوند. خانواده مهدوی، هیچ گاه تنگ نظری نمی‌کند واز سوی دیگر هیچ گاه ظلم را بر خود و دیگران نمی‌پذیرد. ظلم ستیزی و کمک به مظلومان نیز از مهم‌ترین ویژگی‌های خانواده مهدوی است.
*دستگیری از محرومان ویژگی خانواده مهدوی
حجت الاسلام دکتر محمدرضا نصوری، ویژگی دیگر خانواده مهدوی را صله رحم و آگاه شدن از احوال دیگران عنوان و خاطرنشان می‌کند: خانواده مهدوی اهل انفاق و صدقه دادن است. این خانواده نه تنها به درون اعضای خانواده خود توجه دارد، بلکه همواره در حال رصد حال همسایگان؛ اقوام و بستگان است. در این مسیر، اگر مسکینی در میان اقوام و همسایگان باشد، وی بر خود واجب می‌داند با انفاق به یاری برادر دینی خود بشتابد. بی شک کمک به دیگران وتوجه به سایر مردم اعم از آشنا یا غریبه از ویژگی‌های خانواده مهدوی است، زیرا این خانواده به این مهم آگاه است که رسیدگی و دستگیری از محرومان، رضایت اهل بیت(ع) را در پی دارد.
وی با بیان اینکه تربیت صحیح فرزندان به تشکیل خانواده مهدوی منجر می‌شود، ادامه می‌دهد: امانتداری یکی دیگر از ویژگی‌های خانواده مهدوی است که در حوزه‌های مختلف صدق می‌کند که یکی از آن‌ها حوزه تعلیم و تربیت فرزندان در نهاد خانواده است. بی‌شک فرزندان، امانت‌های خداوند متعال در زندگی ما هستند و هر پدر و مادری وظیفه تربیت صحیح این امانت‌های الهی را برعهده دارد، از این رو خانواده مهدوی با نگاه امانت الهی به فرزندان می‌نگرد و در تلاش است با تربیت دینی و معنوی مطلوب در منظر خداوند جان آفرین به بهترین نحو امانتداری کرده باشد.
*تقید مذهبی بیانگر انتظار امام عصر(عج) است
حجت الاسلام دکتر نصوری هماهنگ کردن رفتارهای خانواده با امام زمان را مصداق انتظار واقعی عنوان کرده و خاطرنشان می‌کند: عبادت کردن و پرهیز از تأخیر در انجام عبادات از مهم‌ترین ویژگی‌های خانواده مهدوی است، زیرا نظم و ترتیب در همه امور اعم از امور معنوی از ویژگی‌های اهل بیت(ع) است که مؤمنان و ولایتمداران باید از آن الگوبرداری کنند.
خانواده مهدوی مقید به قرائت وآموزش ادعیه و زیارات به فرزندان است. در این خانواده، فرزندان هر روز با دعا و قرائت زیارتنامه با امام خود ارتباط برقرار می‌کنند، یعنی این خانواده هر روز خود را در محضر امام می‌بیند، بنابراین رفتارهای خود را با امام هماهنگ می‌کند. در خانواده مهدوی، رفتارها به قدری زیبا و برازنده است که سایر افراد با دیدن رفتارهای خانواده مهدوی مجذوب آن‌ها می‌شوند، بنابراین رفتارهای خانواده مهدوی به قرار گرفتن دیگران در مسیر عاشقی و ارادت آنان منجر می‌شود. خانواده مهدوی می‌تواند با رفتار خود نشان دهد عاشق امام و جان دادن در راه اهداف والای امام است.
گناه نکردن واستغفار کردن ویژگی دیگر خانواده مهدوی است. پرهیز از گناه به حسنه کردن روابط منجر شده و استغفارکردن جبران گناهان گذشته است. اگر کانون خانواده‌ای به کانون ولایتمداری ودین شناسی تبدیل شود و اعضای خانواده در مسیر حلال گام بردارند و از خوردن لقمه‌های شبهه‌ناک پرهیز کنند و با ارتقای علم وعمل و توجه به سخنان بزرگان دین لحظات زندگی خود را بسازند و از تن دادن به جهل و نادانی پرهیز کنند، آن خانواده نورانیتی ویژه می‌یابد که سعادت دنیا و آخرت اعضای خود و دیگران را تضمین می‌کند.
احساس حضور خداوند در همه لحظات زندگی و برخورداری از اندیشه توحیدی و رعایت اصول معنوی، اصلی‌ترین ویژگی‌های خانواده مهدوی است. زمانی امام حامی ما می‌شود که ما نیز پیرو سیره امام معصوم(ع) باشیم. اصل امیدواری و پرهیز از یأس، توجه به اصل عزتمندی و عزت‌پروری؛ تحقق عدالت و عدالت ورزی، اصلاح جامعه و دوری از خرافات، زدودن کینه و دشمنی از دل و توجه به اصل دوستی و دانش محوری و معنویت و یاد کردن از امام در همه شئون زندگی، مهم‌ترین اصولی است که می‌تواند به یک خانواده در تحقق خانواده مهدوی کمک کند. خانواده و جامعه‌ای که در مسیر اطاعت خدا و ولیّ خدا قرار بگیرد، خانواده و جامعه‌ای مهدوی خواهد شد، همان گونه که امام رضا(ع) می‌فرمایند: زمین هیچ گاه از حجت خالی نمی‌شود؛ بنابراین همان گونه که زمین خالی از حجت نیست، خانواده‌ها هم باید در مسیر جلوه‌های نورانی زندگی اهل بیت و امام معصوم(ع) حرکت کنند تا جامعه به صورت روشمند در راستای تحقق آموزه‌های مهدوی تا زمان ظهور امام، آماده فراهم کردن بسترهای ظهور و ایجاد عدالت و حکومت مهدوی باشد.
نظر شما